گناهی که حتی با شهادت بخشیده نمیشود
نیکی
به والدین یا بدی نسبت به آنان، از اعمالی است که در دنیا و آخرت آثار
مثبت و منفی بر آن مترتب است که دانستن آن، انسان ها را بهتر آگاه میکند
تا در برخورد با آن ها بیشتر مراقب اعمال خود باشند.
آثار دنیوی نیکی به والدین
امام صادق ـ علیه السّلام ـ میفرماید: کسی که دوست دارد خداوند سکرات مرگ را بر او آسان کند، صله رحم کند و به پدر و مادرش نیکی کند.(1)
«و الله یزید فی العمر.» (2) امام باقر ـ علیه السّلام ـ فرمود: نیکی به پدر و مادر، عمر را زیاد میکند.
« ... ولم یصبه فی حیاته فقراً ابداً.»(3) در زندگی فقر به سراغ او نمیآید.
در دستورات اسلامی به ما سفارش کردند که به پدر و مادر خود احسان کنید تا فرزندان شما نسبت به شما نیکی کنند، چون این کار یک آموزش عملی است که فرزندانمان از ما میآموزند، لذا امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: به پدرتان احترام کنید که فرزندانتان به شما نیکی کنند.(4)
آثار اخروی نیکی به پدر و مادر
وقتی که انسان به پدر و مادر خود احترام میکند و آن ها را از خود راضی میکند، نتیجهاش آن است که خدا هم از او راضی میشود، لذا پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «رضای خداوند در رضای والدین است.»(5)
امام صادق ـ علیه السّلام ـ میفرماید: «حضرت موسی ـ علیه السّلام ـ با خداوند مناجات میکرد، یک نفر را دید که زیر سایه عرش الهی است، از خداوند سؤال کرد این چه کسی است که زیر سایه عرش تو قرار گرفته است؟. خداوند فرمود: این کسی است که به پدر و مادرش نیکی کرده است.»(6)
عن رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ: «لن یدخل النار البارّ بوالدیه.»(7)
یک نفر به حضرت عیسی (ع) گفت: ای معلّم خیر، مرا به عملی راهنمایی کن که به بهشت بروم، فرمود: تقوای الهی را در آشکار و نهان داشته باش و به پدر و مادرت نیکی کن.(8)
پیامبرـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «بین انبیاء و نیکی کننده به پدر و مادر یک درجه فاصله است.»(9)
آثار اخروی بیحرمتی به والدین
خداوند کسی را که مورد غضب پدر و مادر واقع شده است هر چند هم، طاعت الهی را انجام دهد، نمیبخشد و میگوید: هرکاری میخواهی بکن که من تو را نمیبخشم.(10)
مورد نظر خدا قرار نمی گیرد
پیامبرـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «چهار گروه هستند که خداوند در روز قیامت به آن ها نگاه نمیکند: 1) عاق والدین 2) کسانی که منّت سر دیگران می گذارند 3)تکذیب کننده قدر 4) شارب خمر.»(11)
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: عاق والدین، وارد بهشت نمیشود. «لا یدخل الجنه العاق لوالدیه.»(12)
موسی به خدا عرض کرد: «پروردگارا! فلان دوست شهیدم کجاست؟. خداوند فرمود: در جهنّم است! موسی ـ علیه السّلام ـ عرض کرد: خدایا! مگر خودت وعده ندادهای که شهدا را به بهشت ببری؟. خداوند فرمود: بله، ولی این شخص اصرار بر عقوق والدین داشت و من هیچ عملی را از عاق والدین قبول نمیکنم.»(13)
نه تنها عاق والدین وارد بهشت نمیشود، بلکه از فاصله دوری از بهشت عبور داده میشود، امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «پیامبرـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: از عاق والدین پرهیز کنید، زیرا بوی بهشت از مسیری هزار ساله استشمام میشود، ولی عاق والدین آن را استشمام نمیکند.»(14)
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «اگر کسی به پدر و مادرش نگاه ظالمانه کند، خداوند نمازش را قبول نمیکند.»(15)
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «ملعون است ملعون است کسی که پدر و مادرش را بزند، ملعون است ملعون است کسی که عاق والدین میشود.»(16)
آثار دنیوی بیحرمتی به والدین
در داستان خضر و موسی در آن جا که آن نوجوان را می کشد، علّت کشتن نوجوان را این گونه بیان میکند: وَأَمَّا الْغُلامُ فَکَانَ أَبَوَاهُ مُؤْمِنَیْنِ فَخَشِینَا أَنْ یُرْهِقَهُمَا طُغْیَانًا وَکُفْرًا(17) و امّا آن نوجوان، پدر و مادرش با ایمان بودند، ما نخواستم او والدینش را به طغیان و کفر وا دارد».
از این آیه معلوم میشود جایی که فرزند به خاطر آن که در آینده پدر و مادر خویش را آزار میدهد و در برابر آن ها طغیان و کفران میکند و یا آن ها را از راه الهی به در می برد، مستحقّ مرگ می باشد، چگونه است حال فرزندی که هم اکنون مشغول به این گناه است؟. آن ها در پیشگاه خدا چه وضعی دارند؟.
در روایات اسلامی پیوند نزدیکی میان کوتاهی عمر و ترک صله رحم (به خصوص آزار پدر و مادر) ذکر شده است.(18)
امام رضا ـ علیه السّلام ـ فرمود: «خداوند عقوق والدین را حرام کرده، زیرا عاق والدین باعث میشود که توفیق اطاعت الهی از او صلب شود.»(19)
«قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ ثلاثه من الذنوب تعجل عقوبتها و لا تؤخر الی الاخره عقوق الوالدین ...» سه دسته از گناهان هستند که خداوند در عقوبت آن ها تعجیل میکند و آن ها را به آخرت وا نمیگذارد: 1) عقوق والدین...(20)
--------------------
پاورقی:
1. بحارالانوار، ج71، ص 66.
2. همان، ص 85.
3. همان، ص 66.
4. همان، ص 65.
5. میزان الحکمه، ج10، ص709.
6. بحارالانوار، ج71، ص65.
7. مستدرک الوسائل، ج15، ص175. هرگز نیکی کننده به پدر و مادر، وارد آتش نخواهد شد.
8. همان.
9. همان، ص176.
10. میزان الحکمه، ج10، ص716.
11. بحارالانوار، ج71، ص71.
12. همان، ص74.
13. مستدرک الوسائل، ج15، ص195.
14. بحارالانوار، ج71، ص62.
15. همان، ص61.
16. همان، ص85.
17. کهف: 18: 80.
18. تفسیر نمونه، 1371، ج12، ص519.
19. میزان الحکمه، ج10، ص717.
20. همان.
منبع: مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه علمیه قم
به نقل از : http://hawzahnews.com